Trong cuộc sống hôn nhân, khi vợ chồng không có tiếng nói chung, không thể đạt được mục đích hôn nhân như mong muốn thì các cặp vợ chồng đi đến giải pháp là ly hôn. Khi một trong hai bên vợ chồng không thỏa thuận hoặc không thỏa thuận được về các vấn đề tình cảm, con chung, tài sản chung và nợ chung thì có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết theo thủ tục ly hôn đơn phương. Vậy ly hôn đơn phương có khó không? Thủ tục ly hôn đơn phương như thế nào? Trong bài viết này, Cộng đồng pháp luật sẽ chia sẻ về những nội dung trên.
Thủ tục ly hôn đơn phương
Ly hôn đơn phương là một trong những thủ tục tố tụng. Vì vậy khi ly hôn cần tuân thủ quy trình tố tụng theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự. Khi thực hiện, bạn cần lưu ý các bước để thực hiện thủ tục ly hôn đơn phương như sau:
Chuẩn bị hồ sơ ly hôn đơn phương
Hồ sơ ly hôn đối với thủ tục ly hôn là rất quan trọng. Để tránh khó khăn thường gặp khi thực hiện thủ tục ly hôn đơn phương đối với hồ sơ các bạn nên tìm hiểu và chuẩn bị đầy đủ giấy tờ cần thiết từ ban đầu.
Tùy thuộc từng trường hợp ly hôn thì sẽ phát sinh thêm các loại giấy tờ khác nhau. Tuy nhiên, về hồ sơ ban đầu thì bạn cần chuẩn bị những giấy tờ sau:
- Chứng minh thư nhân dân/căn cước công dân của người khởi kiện người bị kiện (nếu có);
- Sổ hộ khẩu hoặc giấy tờ khác thể hiện nơi cư trú của hai vợ chồng;
- Giấy chứng nhận kết hôn;
- Giấy khai sinh của các con chung;
- Giấy tờ chứng minh tài sản chung hoặc nợ chung nếu có yêu cầu;
- Đơn khởi kiện ly hôn.
Nộp hồ sơ ly hôn đến Tòa án có thẩm quyền
Để thuận tiện cho người dân, pháp luật hiện nay không bắt buộc người làm đơn ly hôn đơn phương phải nộp hồ sơ trực tiếp tại Tòa án. Căn cứ quy định tại Điều 190 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, người làm đơn ly hôn đơn phương có thể chuyển hồ sơ đến Tòa án thông qua một trong các phương thức sau:
“Điều 190. Gửi đơn khởi kiện đến Tòa án
Người khởi kiện gửi đơn khởi kiện kèm theo tài liệu, chứng cứ mà mình hiện có đến Tòa án có thẩm quyền giải quyết vụ án bằng các phương thức sau đây:
a) Nộp trực tiếp tại Tòa án;
b) Gửi đến Tòa án theo đường dịch vụ bưu chính;
c) Gửi trực tuyến bằng hình thức điện tử qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có)”.
Tòa án thụ lý vụ án
Khi nộp hồ sơ đến Tòa án, trong thời hạn 03 ngày làm việc một Thẩm phán sẽ được phân công để phụ trách giải quyết đơn ly hôn đơn phương. Nếu hồ sơ ly hôn đơn phương của các bạn đã đầy đủ giấy tờ Tòa án sẽ thông báo để người làm đơn nộp tiền tạm ứng án phí. Từ thời điểm được ghi nhận tại thông báo của Tòa án, người làm đơn xin ly hôn đơn phương phải nộp tiền tạm ứng án phí trong thời hạn 07 ngày và nộp lại biên lai cho Tòa án để vụ án được thụ lý, giải quyết. Nếu quá thời hạn nói trên, người xin ly hôn đơn phương không nộp tiền theo đúng quy định và không chứng minh được lý do chính đáng thì Tòa án vẫn trả lại hồ sơ ly hôn.
Các hoạt động tố tụng trong giai đoạn chuẩn bị xét xử
Đối với vụ án ly hôn đơn phương thời gian chuẩn bị xét xử sẽ kéo dài 04 tháng kể từ ngày vụ án được thụ lý, thời gian này có thể được gia hạn không quá 02 tháng đối với các vụ việc phức tạp. Trong khoảng thời gian này, các bên và đặc biệt là người làm đơn xin ly hôn cần hợp tác với Tòa án để thực hiện công tác xác minh, làm rõ các tình tiết của vụ việc, cung cấp các tài liệu, chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu của mình. Đồng thời, các bên sẽ phải tham gia phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và tham gia phiên hòa giải bắt buộc theo quy định pháp luật. Trường hợp ít nhất một bên không có mặt theo đúng thông báo của Tòa án thì buổi làm việc sẽ bị hoãn lần đầu. Tại buổi làm việc lần thứ hai, nếu các bên có mặt và thỏa thuận thống nhất được quan điểm chung thì Tòa án sẽ ghi nhận lại trong biên bản để đưa ra các quyết định phù hợp, trường hợp các bên vẫn không có mặt đầy đủ hoặc có mặt nhưng không thống nhất quan điểm thì được coi là hoà giải không thành.
Xét xử vụ án
Để đưa vụ án ra xét xử, Thẩm phán phải đưa ra một quyết định có đầy đủ các nội dung chính theo quy định tại Điều 220 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015. Thời gian mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án ly hôn sẽ là 01 tháng kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, trường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn này là 02 tháng. Đối với vụ việc ly hôn đơn phương, sự vắng mặt của các đương sự sẽ khiến cho phiên tòa bị hoãn lần đầu. Sau phiên Tòa, Hội đồng xét xử sẽ đưa ra phán quyết và ghi nhận trong bản án sơ thẩm và nếu không bị kháng cáo, kháng nghị trong thời hạn luật định thì phán quyết sẽ có hiệu lực pháp luật ràng buộc các bên.
Những khó khăn thường gặp khi thực hiện thủ tục ly hôn đơn phương
Ly hôn đơn phương hiểu một cách đơn giản là việc một bên yêu cầu Tòa án giải quyết chấm dứt quan hệ hôn nhân khi hai vợ chồng không thỏa thuận được các vấn đề về tình cảm, con cái, quyền tài tài sản chung và nghĩa vụ về nợ chung. Do có sự bất đồng quan điểm này nên những khó khăn thường gặp khi thực hiện thủ tục ly hôn đơn phương xảy ra là điều khó tránh khỏi.
Khó khăn về hồ sơ khi ly hôn đơn phương
- Một hồ sơ ly hôn đơn phương cần có đủ các gấy tờ gồm:
- Đơn xin ly hôn đơn phương;
- Giấy chứng nhận kết hôn;
- Giấy tờ tùy thân của hai vợ chồng;
- Giấy tờ chứng minh nơi cư trú của hai vợ chồng;
- Bản sao giấy khai sinh của các con chung;
- Giấy tờ chứng minh về tài sản chung, nợ chung (nếu có yêu cầu).
Tuy nhiên, khi nộp hồ sơ ly hôn, người nộp hồ sơ ly hôn đơn phương không những phải cung cấp giấy tờ về nhân thân của mình mà còn cần cung cấp giấy tờ nhân thân của bên vợ/chồng còn lại. Trong khi đó, bản chất của ly hôn đơn phương là yêu cầu từ một bên nên việc yêu cầu họ hỗ trợ cung cấp giấy tờ để hoàn thiện hồ sơ ly hôn đơn phương cực kỳ khó khăn. Có rất nhiều trường hợp vợ/chồng không cung cấp giấy tờ, lợi dụng chính việc nắm giữ giấy tờ của bản thân để gây khó dễ cho bên còn lại khi thực hiện thủ tục ly hôn đơn phương.
Theo quy định của pháp luật, Tòa án chỉ thụ lý và giải quyết hồ sơ ly hôn đơn phương đã đủ giấy tờ nếu không hồ sơ sẽ bị trả lại và vụ án ly hôn không được giải quyết. Do đó, đây là một trong những khó khăn thường gặp khi thực hiện thủ tục ly hôn đơn phương. Đối với trường hợp phức tạp hơn là ly hôn đơn phương giành quyền nuôi con, ly hôn đơn phương tranh chấp về tài sản… thì hồ sơ ly hôn còn cần bổ sung giấy tờ chứng minh đối với yêu cầu của mình.
Khó khăn về thẩm quyền Tòa án khi thực hiện thủ tục ly hôn đơn phương
Nếu như ly hôn thuận tình, các bên được phép lựa chọn Tòa án nơi một trong hai người cư trú để yêu cầu giải quyết việc ly hôn thì đối với ly hôn đơn phương bắt buộc phải giải quyết tại nơi bị đơn cư trú. Thực tế, pháp luật cho phép các bên tự thỏa thuận bằng văn bản để lựa chọn Tòa án nơi nguyên đơn cư trú để giải quyết, nhưng khi bên còn lại đã không đồng ý ly hôn thì việc cùng nhau thống nhất lựa chọn Tòa án là điều không khả thi. Do đó, nếu các bên đã ly thân và có nơi cư trú xa nhau thì người làm đơn sẽ mất nhiều thời gian di chuyển để làm việc thực hiện các thủ tục tố tụng tại Tòa án. Hơn thế nữa, nhiều trường hợp để tránh việc ly hôn, bên vợ/chồng còn lại cố tình che giấu nơi cư trú, cắt đứt liên lạc hoặc thường xuyên chuyển địa điểm sống để bên còn lại không thể tìm địa chỉ để ghi trong đơn khởi kiện.
Khó khăn về thời gian giải quyết ly hôn đơn phương
Hiện nay, thời gian thực hiện thủ tục ly hôn đơn phương không được quy định cụ thể cho toàn bộ quá trình mà luật chia nhỏ từng giai đoạn giải quyết và có bổ sung thêm thời gian được phép gia hạn. Do vậy, người làm đơn ly hôn chưa nắm rõ quy định pháp luật về thời gian thực hiện thủ tục ly hôn đơn phương và các bước thực hiện thủ tục ly hôn đơn phương sẽ khiến cho vụ việc bị kéo dài hoặc hồ sơ gửi đi lâu nhưng chưa được giải quyết. Bên cạnh đó, do mục đích của ly hôn là chấm dứt quan hệ hôn nhân nên Tòa án cần phải có ý kiến của cả hai bên vợ chồng, bên không muốn ly hôn không có mặt theo thông báo của Tòa án dẫn đến việc các buổi làm việc bị hoãn gây mất thời gian, công sức cho bên khởi kiện. Theo quy định tại Điều 233 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015, phiên tòa xét xử có thể bị hoãn lần một đến 01 tháng. Ngoài việc không có mặt theo lịch làm việc, bị đơn còn có thể trốn tránh không nhận các văn bản do Tòa án gửi, đều này cũng khiến cho thời gian giải quyết ly hôn đơn phương thêm kéo dài.
Khó khăn khi có yêu cầu về tài sản
Không chỉ đối với tài sản mà các vụ việc ly hôn đơn phương đều phức tạp khi xuất hiện tranh chấp dù là đối tượng nào. Đối với tranh chấp sản, khó khăn xuất phát từ quá trình chuẩn bị, bổ sung hồ sơ ly hôn, tại phiên hòa giải và phiên tòa xét xử vụ án.
Trong thời kỳ hôn nhân, việc mua bán, tặng cho tài sản không được nhiều người để ý dẫn đến tình trạng tài sản riêng nhưng trên giấy tờ lại đứng tên chung hoặc tài sản chung nhưng chỉ đứng tên một người… Mặt khác, thời gian xảy ra các giao dịch trên thường cách thời điểm ly hôn xa, các bên không còn giữ, không thể thu thập lại các bằng chứng để nộp cho Tòa án. Vì vậy, chứng minh lại tài sản là riêng hay chung hoặc phần đóng góp cụ thể của các bên thường rất khó thực hiện.
Khó khăn về thủ tục ly hôn đơn phương
Khi giải quyết ly hôn, Tòa án phải tổ chức hòa giải cho các bên. Việc hòa giải là bắt buộc trong thủ tục ly hôn đơn phương. Tuy nhiên, pháp luật lại không giới hạn số lần hòa giải. Trong trường hợp hoà giải được diễn ra nhiều lần sẽ làm mất rất nhiều thời gian của các bên. Ngoài các buổi hòa giải, tùy vào yêu cầu của từng cặp vợ chồng mà thủ tục ly hôn đơn phương có thể phải bổ sung thêm một số hoạt động như thẩm định giá tài sản, lấy ý kiến của con… Mỗi bước được bổ sung nói trên sẽ cần phải tuân thủ về mặt thủ tục, thời gian theo quy định của pháp luật, đồng nghĩa sẽ làm phức tạp thêm thủ tục ly hôn đơn phương.
Khó khăn về chi phí ly hôn đơn phương
Khác với ly hôn thuận tình, ly hôn đơn phương không chỉ mất nhiều chi phí cho việc đi lại, làm việc tại Tòa án mà các bên còn phải chịu tiền án phí, tạm ứng án phí khá lớn. Đặc biệt là đối với vụ án ly hôn đơn phương có tranh chấp về tài sản, các bên sẽ phải chịu án phí dựa trên giá trị tài sản nhận được sau ly hôn theo bảng giá ngạch, tiền phí thẩm định giá tài sản.
Như vậy, so với ly hôn thuận tình thì ly hôn đơn phương sẽ phức tạp hơn ở nhiều mặt từ hồ sơ, thủ tục, thẩm quyền đến thời gian, chi phí. Tùy thuộc vào từng trường hợp mà các vướng mắc có thể tồn tại ở các vấn để khác nhau với những mức độ khác nhau. Dưới đây, chúng tôi sẽ chia sẻ những trường hợp ly hôn đơn phương khó cần lưu ý, các bạn có thể đối chiếu xem tình huống của mình thuộc trường hợp nào từ đó có phương án giải quyết phù hợp.
Cách ly hôn đơn phương nhanh
Dựa trên những khó khăn thường gặp khi thực hiện thủ tục ly hôn đơn phương về thời gian, thủ tục, hồ sơ… chúng tôi đưa ra một số phương pháp thực hiện thủ tục ly hôn đơn phương nhanh như sau:
Thứ nhất, chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ để tránh trường hợp phải sửa đổi, bổ sung hồ sơ hoặc bị trả lại hồ sơ ly hôn đơn phương. Ly hôn đơn phương nhưng thiếu hồ sơ, ly hôn đơn phương không có giấy tờ là một trong những trường hợp ly hôn đơn phương có thủ tục phức tạp. Trường hợp trên, bạn cần thu thập các giấy tờ từ phía bên vợ/chồng còn lại hoặc từ người thân của họ. Nếu không thể thực hiện được, các bạn cần có các giấy tờ thay thế như bản trích lục hoặc xác nhận của cơ quan có thẩm quyền tại địa phương.
Thứ hai, xác định địa chỉ cư trú chính xác của bị đơn là bên vợ/chồng còn lại trong quan hệ hôn nhân. Để phục vụ cho công tác tống đạt văn bản của Tòa án, người làm đơn cần cung cấp địa chỉ của bị đơn để Tòa án liên lạc. Mặt khác, việc cung cấp địa chỉ cũng phục vụ cho việc giải quyết vụ án khi là cơ sở để thu thập các giấy tờ đối với trường hợp ly hôn đơn phương nhưng thiếu hồ sơ.
Thứ ba, soạn thảo đơn xin ly hôn đơn phương có đầy đủ nội dung theo đúng quy định pháp luật. Cụ thể, đơn xin ly hôn cần có nội dung cơ bản gồm: Ngày, tháng, năm làm đơn khởi kiện; Tên Tòa án nhận đơn khởi kiện; Tên, nơi cư trú, làm việc của người khởi kiện, của người bị kiện, của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan; những yêu cầu về tình cảm, tài sản, con cái cần giải quyết; Họ, tên, địa chỉ của người làm chứng (nếu có); Danh mục tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện.
Thứ tư, với tư cách là nguyên đơn trong vụ án ly hôn đơn phương các bạn cần có mặt theo đúng lịch triệu tập của Tòa án, từ những lần triệu tập, lấy lời khai hoặc nộp bổ sung giấy tờ.
Luật sư tư vấn thủ tục ly hôn đơn phương
Ly hôn đơn phương là một thủ tục tố tụng đặc thù. Có rất nhiều trường hợp người vợ/người chồng không thể ly hôn với người còn lại vì gặp khó khăn khi thực hiện thủ tục ly hôn đơn phương, ví dụ như chồng che giấu nơi cư trú, chồng không cung cấp giấy tờ, chồng đang chấp hành án phạt tù,…Do vậy, để tiết kiệm thời gian, chi phí và công sức đi lại, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn, hướng dẫn về những phương án ly hôn đơn phương nhanh.
Hotline: 0865.504.269